Türkiye’nin kritik gücü: Milli uydular

Milli Savunma Bakanlığı geçtiğimiz günlerde Türk Yıldızları Akrobasi Timi’nin gösteri uçuşundan kesitlerin yer aldığı bir video yayınladı. Sosyal medyada paylaşılan videoda aslında Ankara için önemli bir gövde gösterisi de vardı.

Yerden 100 metre havada olan ve saatte 740 kilometre hızla giden Türk Yıldızları Akrobasi Timi, yörünge irtifası 686 kilometre olan Göktürk 1 uydusu tarafından anlık takip edildi. “Hedefe kilitlenmiş bir milli uyumun ve koordinasyonun fotoğrafı” notuyla yapılan paylaşım kısa sürede yüzlerce beğeni aldı.

Uzaydan nitelikli istihbarat elde edebilmek çok değerli

Elbette bu kabiliyet gösterimi Ankara’nın bazı alanlarda elinin ne denli güçlü olduğunu anlayabilmek adına kıymetli.

Meseleyi daha net aktarabilmek adına yakın zamandan örnek verelim… İsrail-İran savaşında Tel Aviv yönetimi Tahran’a dair neredeyse tüm kritik unsurları uzaydan görüntüledi. Ki elbette bu noktada ABD’den çok ciddi destek aldı.

İran gibi aslında çok geniş coğrafyaya yayılmış bir ülkeye karşı, hava savunma sistemlerinden savaş uçaklarına, kritik tesislerden nükleer enerjiyle ilgili stratejik noktalara kadar her yer anlık olarak uzaydan gözlendi. İran’ın sahada yaptığı tüm değişiklikler de an be an takip edildi. Ve böylece ‘sürpriz unsur’ seçeneği uzaydan elde edilen nitelikli istihbaratla bertaraf edildi.

Milli uydulara büyük görevler düşüyor

Elbette ülkeler karşı tarafı gözetleyebilmek için halihazırda farklı enstrümanlar kullanıyor. Savaş uçakları ya da insansız hava araçları bu noktada öne çıkıyor. Söz konusu platformlara takılan gelişmiş sistemlerle mümkün olan en uzak ve en geniş alan gözleniyor.

Ancak burada dikkatlerden kaçmaması gereken bir husus var. İzlenmek istenen coğrafyanın tam üzerinde bir savaş uçağı ya da İHA uçurabilmek pek mümkün olmuyor. Çünkü başta hava savunma sistemleri olmak üzere kimi tedbirler sizi kolayca avlayabiliyor.

Gözetleme işini milli uydunuzda yapabildiğinizde ise o zaman karşı tarafın eli kolu bağlanmış oluyor. Çünkü uzaydan görüntü alan uydulara yapılabilecek çok fazla bir şey kalmıyor.

[Türk mühendislerce geliştirilen sistemler de uzayda başarıyla görev yapıyor. Foto: AA]

Düşmanın hamleleri uzaydan takip edilebilir

Uzaydan elde edilen istihbaratın önemini daha net kavrayabilmek adına Türkiye’yi merkeze alarak bazı senaryolar üzerinden ilerlemek de mümkün. Örneğin güneyde bir ülkenin son zamanlarda çok sayıda gelişmiş hava savunma sistemi aldığı açık kaynaklara yansımış olsun. Bu sistemlerin nerelere konulduğu, yerlerinin değişip değişmediği ya da muhtemel pozisyonları gibi kritik teknik detaylar Türk uydularının gözünden kaçamıyor.

Türkiye, uzaydan nitelikli istihbarat konusuna son yıllarda çok daha fazla önem veriyor. Keşif Uydu Komutanlığı’nın faaliyete geçmesi, Göktürk 1 gibi son derece gelişmiş bir yerli uydunun hizmete alınması, diğer uydu sistemleriyle bu kabiliyetin desteklenmesi elbette birbirinden bağımsız düşünülecek konular değil.

Milli füzeler uydu yardımıyla hedefine ulaşacak

Göktürk 1 uydusu dünyadaki herhangi bir noktayı 2,5 günde bir görüntülüyor. Ve bunu 1 metreden daha düşük bir çözünürlükle yapıyor. Daha net bir ifadeyle; milyonlarca metrekare alan son derece net bir şekilde gözlenebiliyor.

Elbette tüm bu süreci sadece ‘gözetleme’ üzerinden ele almak doğru olmaz. Çünkü Türkiye’nin uzaydaki gözlerinin yakın gelecekte çok daha kritik roller üstlenmesi bekleniyor.

Yıllar önce Göktürk-1 uydusunun uzaya gönderildiği törende konuşan dönemin Hava Kuvvetleri Komutanı önemli bir açıklama yapmış ve “Bu uydulardan elde ettiğimiz görüntülerle hassas güdümlü milli mühimmatlar yüksek hassasiyet sağlayacak. Örneğin, milli olarak geliştirdiğimiz SOM mühimmatının hafızasına konacak hedef uydu görüntüsü sayesinde çok uzaklardan dahi metre-altı hassasiyette vuruş sağlanabilecek.” bilgisini paylaşmıştı.

Türkiye’nin bu alandaki en önemli hedeflerinden biri mevcut uydu sayısını hızla artırabilmek. Ankara bir yandan da GÖKTÜRK-3 SAR Uydu Sistemi Geliştirme Projesi’nde ilerliyor. GÖKTÜRK-3’ün Sentetik Açıklı Radar kabiliyetiyle gece-gündüz ve tüm hava koşullarında dünya üzerinden herhangi bir bölgenin metre-altı çözünürlükle izlenebilmesi mümkün olacak.